OKUNUŞ İLE ALAKALI ÖZEL DURUMLAR (4.HAFTA)

OKUNUŞ İLE ALAKALI ÖZEL DURUMLAR

1- Elif-Lam Takısı

1- Arapçada bir ismi belirli yapma yollarından bir tanesi o ismin başına »ال» koymaktır.

2- Şayet isim olan ve »ال» takısı alan bir kelime ا – ب – ج – ح – خ – ع – غ – ف – ق – ك – م – و – ه – ي harflerinden biri ile başlarsa bu durumda elif lam takısının lamı açık bir şekilde (Cezmli) okunur. Örnek;  اَلْقَمَرُ

Bu harflere »kameri harf» denir. Oluşan tecvide ise «izhâr-ı kameriyye denir.

3- Şayet isim olan ve »ال» takısı alan bir kelime  ت – ث - د – ذ – ر- ز –س – ش – ص - ض – ط – ظ – ل –ن harflerinden biri ile başlarsa bu durumda elif lam takısının lamı okunmaz. Bir sonraki harf şeddeli olarak okunur. Örnek;  اَلشَّمْسُ

Bu harflere »şemsi harf» denir. Oluşan tecvide de «idğam-ı şemsiyye» denir. 

Örnek;

2- Zamir ve Okunuşu

1- Kur’ân’da «ه» harfinin okunuşunda –ki buna zamir denir- özel bir durumu vardır;

•Şayet «ه» harfinin öncesi harekeli ise (üstün-esre-ötre) bu durumda zamir 1 elif miktarı uzatılır.

•Şayet «ه» harfinin öncesi harekesiz ise (cezm-harekesiz) bu durumda zamir uzatılmaz. 

Örnek;

Örnek;

3- Med-Kasr Kelimeleri 

1- Kur’ân’da bazı kelimeleri altında küçük ve eğik bir şekilde مد ve قصر yazar. 

•Med, yazısının bulunduğu kelimenin harfi, uzatılarak okunur.

•Kasr, yazısının bulunduğu kelimenin harfi, uzatılmadan okunur.

Örnek;

4- Okunmayan Elif

1- Kur’ân’da yazılan kimi elifler kimi zaman okunmazlar. Şimdilik burada sadece üç tanesinden bahsedeceğiz. İleri de karşımıza geldikçe söz konusu eliflerin sayısı artacaktır.

•Uzatma elifleri okunmaz.

•Elif lam takısından önce herhangi bir harf/kelime gelirse elif lam takısının elifi okunmaz. Örnek;  وَ الْكِتَابِ

•Bazı elifler ise kelimenin kalıbından ötürü yazılır. Bunlarda okunmaz. Mesela Gaib-Müzekker-Cem’i Mazi Sigası (Mazi fiili çoğul yapma)

•Hemze-i Vasl, kendisinden önce bir harf veya kelime gelirse okunmaz. Örnek;  وَاعْبُدُوا

Örnek;

5- Huruf-u Mukatt’a

1- Arapçada «kesik harfler» manasına gelen huruf-i mukatta’, bir veya birkaç harften oluşur ve kendisine has okuma stili vardır.

2- Kur’an da 29 surenin başında bulunmaktadır. Bu harfler, harekesiz olarak gelir ve isimleriyle okunur.

3- İleride öğrenilecek huruf-i mukatta’ içerisinde bulunan birkaç tecvit bulunmasından ötürü hocanın okuyuş tarzı dikkatli dinlenilmeli ve hoca taklit edilmelidir. 

Örnek;