NEZAKET

 GELENEĞİMİZİN NEZAKET ÖRNEKLERİ

1- Büyüklere karşı kibar olmak da nezaket kurallarındandır;
-Anne ve babaya saygısızlık yapılmamalıdır. Bu hususta Allah, «Rabbin, kendisinden başkasına asla ibadet etmemenizi, ana-babaya iyi davranmanızı kesin olarak emretti. Eğer onlardan biri, ya da her ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına ulaşırsa sakın onlara «öf» bile deme; onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle.» 
-Büyüklerin yanında ayak uzatma, bacak bacak üzerine atma, bağırarak konuşma ve gülme gibi davranışlar, uygun davranışlar olmamakla birlikte bulunulan bir yere büyükler girdiğinde küçüklerin onlara yer vermesi gerekir.
2- Mahremiyet nezaket kurallarından olup onun sınırlarını aşmadan yakın çevremize karşı kibar olmalıyız;
- İzinsiz bir yere girmemek
-Bir yere girildiği vakit tanıdık var ise selam verme ve hal hatır sorma
-Büyüklere karşı ismiyle hitap etmeme ve onların olduğu ortamda kaba, argo ve küfürlü konuşmayıp onlara hizmet etme
-Bayramlarda büyüklere karşı saygı gösterme, ziyaretlerine gitme, ellerini öpme vs.
-Sofra da büyük başlamadan yemeğe başlamama ve evdeki herkesi sofraya davet etme
-Komşuya, pişen yemekten bir tas göndermek ve komşudan gelen kabı boş göndermemek 
3- Hasta ziyareti ve misafir ağırlama nezaket göstergelerindendir. Hz. Muhammed hasta ziyareti ile alakalı «Müslüman’ın Müslüman üzerinde 5 hakkı vardır. Selamını almak, hastalandığında ziyaret etmek, cenazesine katılmak, davetine icabet etmek ve aksırdığında Allah’tan rahmet dilemek»
-Misafir geleceği vakit ev ahalisi temiz kıyafetler giyer, misafirlere yönelik ikramlar hazırlanır, misafir kapıda karşılanır ve uğurlanır. 
-Misafir gidileceği vakit ise gidilecek yere haber verilir ve müsaitlik durumları sorgulanır.  Ayrıca mümkünse ufak bir hediye alınarakgidilmesi gerekir. Misafir olunan evde özel eşyalar karıştırılmaz. Misafirlikten ayrılırken ise iade-i ziyaret için buyur edilir.
-Hasta ziyareti esnasında, hastaya moral verici olunmalı, hastayı yormamak için kısa ziyaret olmalı, mümkünse ufak bir hediye alınmalı vs. 
-Şayet ziyaret edilen yer taziye evi ise yakınlara yardımcı olunur.
4- İlme saygı da nezaket göstergelerinden bir tanesidir; 
-Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fetih ettiğinde İstanbul kapılarından hocaları Akşemsettin, Molla Gürânî, Molla Hüsrev, Ak Bıyık Sultan gibi hocaları ile girmişti. Bizanslı kızlar ellerinde çiçekler ile Fatih’i karşılamak istediler. Ancak gençliğinden ötürü Fatih Sultan Mehmet’i padişah zannetmediler ve çiçekleri yaşından ötürü padişah zannettikleri Akşemsettin’e verdiler. Akşemsettin ise padişahın kendisi olmadığını söylemiş ve Fatih Sultan Mehmet’i işaret etmiştir. Fatih Sultan Mehmet ise çiçeklerin hocasına verilmesini, onun hocası olduğunu ifade etmiştir.
5- Teknolojinin gelişmesiyle birlikte bize geleneklerimizden miras kalan nezaket kurallarını elden bırakmamalıyız. Mesela
- Sosyal medya, görüntülü iletişim araçları vs. gibi mecralar hayatımıza yeni yeni girmiştir. Buralarda geleneğimizin bize öğrettiği nezaket kurallarından uzak hareket etmemeliyiz. 
           * Kişi bizi görmüyor diye nezaketsiz tavırlar, kaba sözler, mahremiyete saygı göstermeme gibi davranışlardan uzak durmalıyız.
           * Yediğimiz, içtiğimiz, giydiğimiz vs. şeylerin resimlerini sosyal medya üzerinden paylaşım yapmamalıyız. 
           * Çevremizdeki insanlar ile iletişim kurarken telefon ile ilgilenmenin nezaketsizlik olduğunu unutmamız gerekir.
6- Trafikte görgü kurallarına riayet etmek nezaket göstergelerindendir;
- Araç kullanırken sabırlı ve nazik olmalıyız; gereksiz yere korna kullanma, arabaya ve yayaya yol vermeme gibi agresif tutumlardan uzak durmalıyız
- Toplu taşıma araçlarında gereksiz gürültüden kaçınmalı, hasta, yaşlı ve hamilelere yer vermeliyiz 
KISSADAN HİSSE; 
Mevlana’nın müritlerinden Hanende Osman, hayatının bir döneminde maddi olarak sıkışmıştır. Mevlana ise bu fark eder ve bir yerden bir altın tedarik eder. Sonra Osman ile bir yerde buluşunca ona «Osman! Senin bir adetin vardı. Ara sıra bizimle musafaha ederdin. Bir süre bunu terk ettin. Acaba sebebi nedir? » der. Sonra Osman, Mevlana’nın elini öpmek için ayağa kalkar ve Mevlana ile musafaha ederken altını onun eline sıkıştırır ve «Bu sünneti muhafaza et» buyurur.
KISSADAN HİSSEYE-2

Surre Olayı; Osmanlı padişahlarının hac mevsiminden önce İstanbul’dan Mekke-Medine’ye oranın ileri gelenlerinden tutun en yoksullara kadar dağıtılmak üzere özel bir törenle maddi yardım gönderilmesidir; Topkapı Sarayı önünde padişahlar ve yardım etmek isteyen kimseler toplanır ve Mekke’ye ve Medine’ye gönderilmek istenen mektup ve yardım torbaları, Kur’ân eşliğinde özel olarak süslenmiş develere yüklenir.  Malzemeler ise Üsküdar’dan yola çıkar. Kalabalık törenler ile uğurlanır ve karşılanır.