2. Dönem 1. Yazılı 7.Sınıf TDB Çalışma Kağıdı

2. Dönem 1. Yazılı 7.Sınıf TDB Çalışma Kağıdı 

Aşağıdaki kısa cevaplı soruları cevaplayınız.

1- Pakistan’da bulunan ve Suud Kralı tarafından yaptırılan mimarlığını ise Türk Mimar Vedat Dalokay’ın yaptığı camiinin ismi nedir? 

FAYSAL CAMİİ

2- Çin’de bulunan ve duvarlarında Kur’ân’ın tamamı nakşedilen 12 asırlık Caminin adı nedir?

XİAN ULU CAMİİ

3- Atlantik okyanus kıyısına yapılan Mescid-i Haram’dan sonra dünyanın en büyük camiisi kabul edilen ve en uzun minareli cami olarak kabul edilen caminin ismi nedir?

II.HASAN CAMİİ

4- Minareleri ve avlusu tamamen bembeyaz olan ve avlusundaki mermerlerin üzerinde çiçek ve yaprak motiflemesi olan Malezya’daki caminin adı nedir?

ZAHİR CAMİİ

5- Yapımında cam, metal gibi malzemelerin kullanıldığı Malezya’daki caminin adı nedir?

KRİSTAL CAMİİ

6- Büyük kubbesi ve yarım kubbesi mavi kalem ağırlıklı yazıları içerdiğinden dünyada «Blue Mosque» olarak bilinen caminin ismi nedir? 

SULTANAHMET CAMİİ

7- Osmanlı hükümdarları, valide sultanları ve diğer hanedan mensupları tarafından yapılan camilere ne isim verilir?

SELÂTİN CAMİİ

8- Kültürümüzde Yaygın Olan Camiler Hangileridir?

SELÂTİN CAMİİ ve ULU CAMİİ

9- Çoğunluğu Anadolu Selçukluları ve beylikleri zamanında yapılan Türk şehirlerinde Müslümanların toplanıp namaz kıldıkları büyük Camilere ne denir?

ULU CAMİİ

10- Meşhur Ulu Camileri Yazınız. 

Bursu Ulu Camii (Yıldırım Beyazıt)

Aksaray Ulu Camii (Karamanoğulları Beyliği)

Diyarbakır Ulu Camii

Divriği Ulu Camii (Selçuklu/ içerisinde daruş-şifa ve türbe var)

Kayseri- Erzurum-Manisa-Kahramanmaraş diğer ulu camilerin olduğu yerler

 

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Ahmet Eren, akşam namazını Bursa Ulu Camii’nde kılmak için niyet etmiş ve Bursa’ya seyahat etmiştir. Bursa Ulu Camii Şadırvanında abdest alan Ahmet Eren, namaza biraz geç kalmış ve cemaatin namaza başlamasından bir süre sonra namaza başlamıştır.

1.             Ahmet kıldığı namazda 4 defa oturuş yaptığına göre imama hangi rekâtta yetişmiştir?

Ahmet Eren, akşam namazına 2.rekâtın rükûundan sonra yetişmiştir. Böylece cemaatle 2.rekâtın ve 3.rekâtın oturuşunu yapar. Ancak 2.rekâtı sayılmayacağı için 1 rekât kılmış sayılır. Sonrasında kendi kıldığı 2. ve 3. rekatların oturuşlarını da yaparak toplam da 4 defa oturuş yapmış olur.

2.             - er-Rab, -el-Mûcib, -el-Ğafur, -el-Câmi kavramlarını açıklayınız.

Er-Rab: Terbiye eden, gözetip koruyan, nimet veren manasına gelmektedir.

El-Mûcib: Dua ve dileklere cevap verin.

El-Ğafur: Kusurları gizleyen ve koruyan

El-Câmi: Bütün varlıkları bir araya toplayan

3.             Namazın şartlarını (dışındaki farzlar) ve rükunlarını (içindeki farzlar) maddeler halinde yazınız.

Namazın Şartları (Dışındaki Farzlar) 

1-             Hadesten Taharet (Namaz kılmadan önce abdest alma)

2-             Necâsetten Taharet (Namaz kılınacak yerin ve elbiselerin temiz olması)

3-             Setr-i Avret (Namazda örtülmesi gereken yerleri örtmek)

4-             İstikbâl-i Kıble (Kâbenin bulunduğu tarafa yönelme)

5-             Vakit (Her namazı kendi vaktinde kılma)

6-             Niyet (Kılınacak namazın hangi vakte ait olduğunu bilme)

Namazın Rükünleri 

1-             İftitah Tekbiri (Namaza “Allah-u Ekber” diyerek başlamak)

2-             Kıyam (Namazın her rekâtında bir süre ayakta durmak)

3-             Kıraat (Kıyamdayken Kur’ân okuma)

4-             Rükû (Yüce Allah’ın huzurunda elleri dizlere koyarak eğilmek)

5-             Secde (Yüce Allah’ın huzurunda elleri, burnu, alnı, dizleri ve ayakları yere koyma)

6-             Kâde-i Âhire (Namaz sonunda Tahiyyat duasını okuyacak kadar bir süre oturmak)

4.             Namazın vaciplerini ve sünnetlerini maddeler halinde yazınız.

Namazın Vacipleri

1-             Namazın her rekâtında Fatiha Suresi Okuma 

2-             Secdede alınla birlikte burnu yere koyma

3-             İlk ve son oturuşta Tahiyyat okuma

4-             Vitr Namazında tekbir alma ve Kunut Dualarını Okuma

5-             Namazda yanılınca sehiv secdesi yapma

6-             Farz namazlarının ilk iki rekatında, diğer namazların ise her rekatında Fatiha Suresi’nden sonra bir sure veya birkaç ayet okuma

7-             Namaz içindeki farzları geciktirmeden ve arka arkaya yerine getirme

Namazın Sünnetleri

1-             Farz namazlarından önce kâmet getirme

2-             İlk tekbirden sonra Subhaneke Duasını okuma

3-             İlk rekâtta Fatiha Suresi’nden önce “Euzu Besmele”, diğer rekatlarda ise “Besmele” okuma 

4-             Rükuda “sübhane rabbiye’l azîm”, secde de ise “sübhane rabbiye’l âla” deme ve bunları 3 defa deme

5-             Kıyam, rükû ve secde aralarında “Allah-u Ekber” deme

6-             Rükudan kalkarken “semiallahu limen hamideh”, doğrulduktan sonra ise “Rabbena ve leke’l hamd” deme

7-             Son oturuşta Salavât ve Rabbena duaları okuma 

5.             Sehiv ve Tilavet Secdesini Açıklayınız.

1-             Secde, alnı, burnu, elleri, dizleri ve ayak parmaklarını yere koyarak Allah’ın huzurunda onun ululuğunu Peygamberin öğrettiği dualar ile anmaya denir. Aynı zamanda secde Yüce Allah’a itaat etmemiz, boyun eğmemiz ve teslim olmamız manasına gelmektedir. Bu hususta Allah “O halde Rabbini hamd ile tesbih et ve secde edenlerden ol” buyurmaktadır. Hz. Muhammed ise “Kulun Rabbine en yakın olduğu an, secde hâlidir” buyurmaktadır.

2-             Unutma ya da yanılma secdesine, “Sehiv Secdesi” ismi verilir; bir Müslüman, namazda farz olan hükümlerden birini geciktirdiğinde ya da vacip olan hükümlerden birini yapmayı unuttuğunda ya da terk ettiğinde bu hatanın bedeli olarak sehiv secdesi yapar. Sehiv Secdesinin Yapılışı;

!                Tek Kılarken; Kade-i Âhirada Tahiyyat sonra sağ ve sola selam verdikten sonra iki defa daha secde yapmak ve ardından Tahiyyat-salli ve barik ile Rabbenaları okuyarak namazı bitirmek.

!                Namaz Kıldırırken; Kade-i Âhirada Tahiyyat sonra sağa selam verdikten sonra iki defa daha secde yapmak ve ardından Tahiyyat-salli ve barik ile Rabbenaları okuyarak namazı bitirmek.

3-             Kur’ân’da 14 yerde secde ayeti bulunmaktadır. Bu ayetlerden bir tanesini okunduğunda ya da dinlendiğinde “Tilavet Secdesi” yapmak vaciptir. Tilavet Secdesinin Yapılışı;

!                Kıbleye dönülür ve niyet edilir. Sonrasında eller kaldırılmadan “Allah-u Ekber” denilir ve hemen secdeye gidilir. Secde esnasında üç defa “Subhane rabbiye’ a’la” denir. Sonrasında “Allah-u Ekber” denilerek ayağa kalkılır ve “Semi’nâ ve eta’na gufraneke rabbenâ ve ileyke’l masir” denilir. Selama hacet yoktur.

6.     Teyemmüm abdestini açıklayınız. 

1.             İbadet hazırlık amacıyla abdest ve gusül şartını sağlayan, suyun bulunmadığı/suya ulaşımın mümkün olmadığı/suyun hayati derecede azlıkta olduğu durumlarda hükmü bir temizlik imkânı tanıyan Allah’ın ibadette kolaylık sağladığı bir ruhsat olan teyemmüm, bir kişinin niyet ederek toprak ya da toprak cinsi bir maddeyle abdest almasıdır. Ayrıca teyemmüm abdesti, hastalık, soğuk ve can endişesi hallerinde de insanlara kolaylık sağlaması amacıyla kullanılabilir. Allah bu hususta şöyle buyurmaktadır; “…su bulunmadığı takdirde temiz bir toprağa yönelin, yüzünüzü ve ellerinizi onunla meshedin. Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez, fakat O sizi tertemiz kılmak ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister ki şükredesiniz” 

2.             Teyemmüm abdestinin bozulması için;

!                Abdest-guslü bozan her durum teyemmümü de bozar.

!                Abdest/gusül için yeterli suyun bulunması halinde (yukarıda su ile sayılan zoraki durumlar hariç) teyemmüm bozulur.

!                Teyemmümün yapılmasına izin veren olayın ortadan kalkması

3.             Teyemmüm abdesti nasıl alınır?

!                Niyet edilir (sonrasında besmele çekmek sünnettir)

!                İki el toprak/toprak cinsi bir şeye vurulur sonra silkenir ve yüz mesh edilir. (Ellerin yere vurulması esnasında parmakların açık olması ve ellerin vurulduktan sonra silkelenmesi sünnettir.)

!                İki el tekrardan toprak/toprak cinsi bir şeye vurulur sonra silkelenir ve kollar önce sağ sonra sol olmak üzere mesh edilir. (İlk yüzü sonra ellerin mesh edilmesi, yapılan hareketlerin ara verilmeksizin yapılması ve ellerin toprağa vurulması esnasında ellerin ileriye ve geriye hareket ettirilmesi sünnettir.) 

7.     Gusül abdestini açıklayınız.

1.             Sözlükte yıkanma ve temizlenme manasına gelen gusül, bazı özel hallerde akıllı ve ergen olan her bir kimsenin (manevi kirlerden kurtulmak adına) niyet ederek ağzı ve burnu yıkaması sonrasında ise hiç kuru yer kalmayacak şekilde vücudu yıkaması ile gerçekleşir. Allah abdest ile alakalı “Ey İman Edenler! Namaz kılmaya kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi yıkayın; başlarınızı meshedin, ayaklarınızı da topuk kemiklerine kadar yıkayın…” buyurmaktadır.

2.             Boy abdesti de denilen gusül abdestinin alınma şekli;

!                “Niyet ettim Allah Rızası için boy abdesti almaya” şeklinde niyet edilir 

!                Euzu besmele çekilir

!                Sağ elle ağza 3 kere su verilir ve ağız güzelce çalkalanır 

!                Sağ elle burna 3 kere çekilir ve sol elle burun temizlenir

!                Hiç kuru yer kalmayacak şekilde vücudu yıkama

3.             Perşembe akşamları (cuma günleri), bayram günleri (arefe günü) vs. gibi birtakım özel günlerde Hz. Muhammed, boy abdesti alınmasını tavsiye etmiştir.

8.     Mesti açıklayınız.

1.     İslam’ın abdest hususunda kolaylık sağladığı bir diğer uygulama olan mest, ayaklara giyilen deri ve benzeri bir maddeden yapılan giysidir. Kişi, abdest aldıktan sonra mesti giydiği andan itibaren abdesti kaçarsa abdest almak için bir daha ayaklarını yıkaması gerekmemektedir. Bu durumda bu kişi ayaklarındaki mesti, elini ıslatıp parmak aralarını açarak yukarıda aşağıya (topuklara aşacak şekilde) mesh ederse ayaklarını yıkamış sayılır. 

2.     Mestin süresi yolcu olan kimse için 3 gün, olmayan kimse için ise 1 gündür. Bu sürelerin sonunda tekrardan mest uygulaması yapılabilir.  

3.     Mestin mantığını, sargılı yerlerimiz için de yapabiliriz. Mesela abdest uzuvlarımızdan bir tanesi sargılı ise bu durumda üzerine mest ederek sargıyı çıkarmamız gerekmez.  

Aşağıdaki cümleler doğruysa (D) yanlışsa (Y) yazınız.

1. (Y) Kur’an-ı Kerim’de bulunan secde ayetlerini okuduğumuzda veya dinlediğimizde yaptığımız secdeye sehiv secdesi denir.

2. (D) Tilavet secdesi abdestli bir şekilde kıbleye dönülerek yapılır.

3. (Y) Cemaatle namaz kılarken imama uymak gerekmez.

4. (D) Ezan ve salânın okunduğu, caminin ince uzun yapısına minare denir.

5. (D) İmamın hutbe okumak için çıktığı merdivenli uzun yapıya minber denir.