ERMENİ KİLİSESİ

İMAM HATİP DERSLERİM

 ERMENİ KİLİSESİ

1. Ermeni Kilisesi kökeni havari Tadeos ve Bartolomeos’a dayanır. Fakat bu kilisenin asıl gelişmesi, 301 yılında Aziz Gregorios (Gregor) liderliğinde olmuştur ve Hristiyanlık, Ermeni Krallığının resmi dini olarak kabul edilmiştir. Böylece Ermeniler Hristiyanlığı toplu olarak kabul eden ilk devlet olmuştur.

2. Ermeni Kilisesi’nin ana merkezi, Gregorios’un Erivan yakınındaki Eçmiyazin’de kurduğu ilk Ermeni Kilisesidir.

3. 451 yılında yapılan Kadıköy Konsili Ermeni Kilisesi tanımamış ve böylece Hristiyanlar içerisinde bağımsız bir kol olarak ortaya çıkmıştır. Fatih Sultan Mehmet Ermeni Cemaatiyle yakından ilgilenmekteydi. 1461 yılında Bursa’daki Ruhani Reislik makamını Patriklik seviyesine yükseltmiştir. Fatih Sultan Mehmet’in bu hamlesi ile bütün Osmanlı Topraklarındaki Ermeniler, İstanbul Ermeni Patriğini (Kumkapı’da) “milletbaşı” olarak kabul etmişlerdir.

4. 18. Ve 19. Yüzyıllarda Katolik ve Protestanlar, Ermenileri kendi mezhebine çekmek için bazı faaliyetlerde bulunmuşlarsa da bunu becerememişlerdir. Ama bu çabaların sonucunda Ermeni Katolik ve Ermeni Protestan kiliseleri meydana gelmiş ve kadîm Ermeni Kilisesinden ayrılmıştır.

Ermeni Kilise ’sinin Diğer Kiliselerden Farkı

1. Ermeni Kilisesi Ermenilerin mensup olduğu milli bir kilisedir. Yani Ermeni ırkından olmak ile bu kilisenin müntesibi olmak aynı görülür.

2. Ermeni Kilisesi’nde ruhban sınıfı vardır. Kilisenin en üst ruhani liderine, Katoğikos/Katolikas denir. Katolikas haricinde Ermeni Kilisesinde rahip sınıf Diyakoz (rahip yardımcısı), Rahip, Piskopos, Patrik makamlarından meydana gelmektedir. Katoğikos yanılmaz değildir. Piskoposlar ve piskopos adayları evlenemez. Rahip sınıfından evlenmiş olanlar Piskoposluk makamına çıkamazlar.

3. Ermeni kilisesi miafizit (monofizit) görüşünü savunur. Miafizit öğretisi, Hz. İsa’da hem tanrısal hem de insanı tabiatın birleştiğine dayanır. Bu mevzuda Katolik, Ortodoks ve Protestan mezhepleri diofizit (iki tabiat) anlayışını kabul ederken Ermeni Kilisesi bunu reddeder. Diofizit öğretisi Hz. İsa’da iki tane tabiatın birbirine karışmadan ve birleşmeden aynı anda bulunduğu görüşüdür.

4. Komünyon ayininde ekmeğe maya, şaraba ise su katmazlar. Hepsinin saf olarak kullanılmasını isterler.

5. Altı sakramenti kabul eder; Son/Hasta yağlama sakramentini kabul etmez.

6.  Ermeniler, kiliselerdeki ikonları (resim/heykel) putperest âdeti sayarlar ve evlerinde ikon bulundurmazlar.

7. Noel’i, 6 Ocak’ta kutlarlar.

8. Zina dışında boşanmaya izin verilmez.

9. Günümüzde yaklaşık 3,5 milyon civarında Ermeni Kilisesi’ne mensup kişinin olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye’de İstanbul, İskenderun ve Hatay’da Ermeni Kilisesi’ne mensup 60.000 civarında insan bulunmaktadır.

10. Bir kilisenin Ermeni Kilisesi olduğunu ana kubbesine bakarak ayırt etmek mümkündür. Kilisenin ana kubbesi bir kule olup tepesi koni biçiminde bir külah ile örtülmüştür.